Ekologicznymi nazywamy paliwa, nie zanieczyszczające środowiska, zaś ich zasoby odnawiają się w stosunkowo krótkim czasie. Są to tzw. odnawialne źródła energii. Do ekologicznych zalicza się paliwa biologiczne, czyli biopaliwa: biogaz, różne postacie drewna, słomę. Zawierają one nieznaczne ilości substancji szkodliwych.
Zaletą biopaliw jest także zmniejszenie kosztów ogrzewania o 30-70% w stosunku do paliw tradycyjnych.
Ceny węgla i koksu wzrastają a to powoduje zainteresowanie paliwami odnawialnymi: drewnem, trocinami, słomą zbóż i rzepakową, gałęziami wierzby, liśćmi, igliwiem, makulaturą ogólnie nazywanymi biomasą.
W ekologicznym ogrzewaniu stosuje się paliwa ekologiczne niskokaloryczne i wytwarzające długi płomień w czasie spalania
Kotły na biomasę wymagają dwu – lub trzykrotnego ładowania paliwa ekologicznego w ciągu doby. Możemy jednak zastosować automatyczny podajnik wtedy paliwo trzeba będzie dokładać do kotła tylko raz na dobę.
Popularnym paliwem ekologicznym jest drewno. Drewno do opalania budynku może być nieprzetworzone lub przetworzone. Drewno nieprzetworzone dostępne jest jako opałowe, kora, igliwie, liście, zrębki, gałęzie, wióry, wiklina, trociny. Drewno przetworzone to brykiety i pelety.